Плоскостопість – одна з тих хвороб, ставлення до яких можна назвати двоїстим. Хтось вважає, що це дуже серйозно і в жодному разі не можна її ігнорувати, а хтось упевнений, що в наш час із цим порушенням зіткнеться кожен, запобігти її розвитку майже неможливо, а тому не варто й переживати. Спробуймо розібратися, наскільки небезпечним може бути плоскостопість і що робити, якщо вам поставили відповідний діагноз.
Що таке плоскостопість
Плоскостопість – це зміна форми стопи, при якій одна або обидві її склепіння – поздовжня і поперечна – опускаються. Вигини на нашій стопі, що нагадують склепіння або арку, необхідні для того, щоб забезпечувати амортизацію при ходьбі: розподіляти навантаження на хребет, пружинити, зменшуючи тиск. Якщо ж хоча б одна з них опускається, амортизація порушується, збільшується навантаження на кістки та суглоби. Один із найсерйозніших наслідків нескомпенсованої плоскостопості – утворення гриж міжхребцевих дисків.
Чому розвивається плоскостопість
Ця хвороба буває двох видів: вроджена та набута.
Вроджена плоскостопість зустрічається досить рідко, причому зазвичай при цій формі захворювання порушується поздовжня арка.
А ось щодо плоскостопості набутої, то її розвиток можуть спровокувати такі фактори:
- Спадкова схильність (приблизно 3% випадків);
- Перенесені захворювання, що впливають фосфорно-кальцієвий обмін;
- Параліч чи парез м’язів нижніх кінцівок;
- Переломи, що неправильно зрослися;
- Занадто сильне або недостатнє навантаження на м’язи нижніх кінцівок;
- Зайва вага.
Як визначити плоскостопість
Усього розрізняють три ступені хвороби, причому першу практично неможливо визначити неозброєним оком. Але є деякі симптоми, які нагадують, що потрібно терміново звернутися до лікаря. Отже, обов’язково запишіться на прийом, якщо останнім часом ви відзначаєте:
- Болі в області п’яти та стопах;
- Поява набряків;
- Часте утворення мозолів та п’яткових шпор;
- Болі в спині та попереку;
- Ноги швидко втомлюються;
- Хода втрачає плавність, стає «дерев’яною»;
- Біль поширюється на гомілки та кісточки.
Якщо ви відзначаєте у себе хоча б деякі з цих симптомів, не затягуйте з візитом до лікаря: на третій стадії плоскостопості людина практично втрачає можливість ходити без спеціалізованого взуття, а хребет може отримати серйозні ушкодження.
Чи лікується плоскостопість
На жаль, змінити форму стопи неможливо. Якщо деформація почалася, все, що можуть лікарі, – це зменшити симптоми та постаратися загальмувати розвиток процесу. Спеціальні устілки, ортопедичне взуття, болезаспокійливі засоби та зниження маси тіла – ось і всі заходи, які сьогодні має традиційна медицина. Якщо деформація дуже сильна, можна розглянути можливість оперативного втручання.
Як запобігти розвитку плоскостопості
Найкраще лікування, як відомо, це профілактика – і у разі плоскостопості ця формула працює на всі 100%. Щоб уникнути плоскостопості, лікарі рекомендують:
- Вести рухливий спосіб життя, частіше рухатися;
- Виробляти правильну ходу, не розводити носки під час ходьби, щоб зменшити навантаження на край стопи та зв’язки;
- Уникати тривалого навантаження на ноги;
- При тривалих навантаженнях носити устілки-супінатори;
- Щодня давати відпочинок стопам: на 30-40 секунд вставати на зовнішні сторони стоп хоча б 3-4 рази на день;
- Найчастіше ходити босоніж по нерівних поверхнях: піску, траві;
- Відмовитися від взуття на високих підборах.